Jakie są objawy ataków paniki?
Atak paniki pojawia się niespodziewanie, towarzyszy mu obezwładniające uczucie nieuzasadnionego lęku, często łączy się z obawą o własne życie i zdrowie. Atak paniki trwa kilka - kilkanaście minut, a jego objawy mogą utrzymywać się nawet do 30 minut. W tym czasie zachodzi wiele bardzo silnych reakcji somatycznych, które dodatkowo potęgują nieprzyjemne odczucia wywołane przez atak paniki.
Objawy somatyczne ataków paniki:
Objawom somatycznym towarzyszą symptomy psychiczne:
Przyczyny ataków paniki
Specjaliści zaliczają ataki paniki do zaburzeń natury psychologicznej. Ataki paniki są nawracające i często bardzo utrudniają normalne funkcjonowanie, po wystąpieniu ataku często towarzyszy długotrwały lęk przed jego nawrotem.
Przyczyny ataków paniki mogą być różne:
- czynniki genetyczne - wówczas ataki mają zwykle charakter nawracający;
- czynniki emocjonalne – silne emocje powodowane trudnymi wydarzeniami życiowymi lub długotrwały stres;
- uwarunkowania środowiskowe albo temperamentalne;
- przewlekła choroba wywołująca symptomy fizyczne;
- specyficzna konstrukcja psychiczna (np. neurotyczność lub nadwrażliwość na bodźce lękowe);
- nieprawidłowe funkcjonowanie obszarów mózgu, takich jak ciało migdałowate i gruczoły adrenaliny;
- fobie lub traumatyczne wydarzenia z przeszłości – całkiem bezpieczna sytuacja w symboliczny sposób może być powiązana z nieprzyjemnymi dla nas czynnikami.
Ataki paniki niekiedy wiążą się z nadużywaniem alkoholu, narkotyków lub zażywaniem niektórych leków. Mogą być także powiązane z depresją, chorobą afektywną dwubiegunową lub nadczynnością tarczycy.
Jak leczy się ataki paniki?
Nieleczone ataki paniki niekiedy prowadzą do agorafobii – lęku przed przebywaniem w otwartej przestrzeni, w nieznanych miejscach i w tłumie ludzi. Wynika to z ciągłego lęku przed lękiem, z tego powodu człowiek unika miejsc i sytuacji, w których dochodziło do ataków paniki. W ten sposób zmienia się styl życia i osobowość osoby cierpiącej na to zaburzenia. Dlatego tak ważne jest odpowiednie leczenie. Najskuteczniej leczą:
- Psychoterapia – metoda modyfikowania skojarzeń (racjonalne wytłumaczenie pacjentowi przyczyny objawów występujących w trakcie ataków paniki. Pacjent zmienia sposób ich postrzegania jako wynik lęku, a nie jego przyczynę). Do najskuteczniejszych form psychoterapii należy terapia behawioralna.
- Farmokoterapia – często ataki paniki wiążą się z zaburzeniem równowagi chemicznej w obszarach mózgu, które są odpowiedzialne za przeżywanie lęku. Właściwe funkcjonowanie mózgu przywraca się przez stosowanie odpowiednich leków. Jednak jeśli leczenie nie jest wspierane psychoterapią - po odstawieniu leków może dojść do nawrotu dolegliwości, dlatego tak ważne jest prawidłowe połączenie metod leczenia.